Алст

Алст (нидерл. Aalst, фр. Alost), город и коммуна, в провинции Восточная Фландрия. Коммуна  остоит из собственно города и посёлков Бардегем, Эрембодегем, Гейзегем, Хердерсем, Хофстаде, Мелдерт, Морсел, Ниуверкеркен-Алст. Расположен на реке Дандр. 

Впервые А. упоминается в документах IX века как загородный дом аббатства Лобб. В Средние века он имел большое стратегическое значение, находясь на переправе через Дандр и на дороге Брюгге — Кёльн. В XI веке город перешёл от Брабанта к Фландрскому графству. В середине XII века началось строительство ратуши, самой старой в Бельгии. Хотя в 1360 город сильно пострадал от пожара, вскоре он был восстановлен и начал богатеть благодаря развитию ткачества. В период Нидерландской революции город сильно пострадал. В ходе Деволюционной войны А. был взят французскими войсками под командованием маршала Тюренна в 1667 и оставался под французской оккупацией до 1706. Французские власти способствовали развитию ткацкой промышленности. Начавшаяся в XIX веке промышленная революция вызвала в Алсте много проблем и сделала его одним из центров рабочего движения в стране. 

Основой экономики А. является производство текстиля и машин для его производства, а также выращивание хмеля и пивоварение.  

• Коллегиальная церковь Святого Мартина, готическое сооружение, построенное около 1480. Внутри церкви находится фрескаПитера Пауля Рубенса «Святой Рох просит Христа остановить чуму в Алсте», а также скиния, украшенная скульптурами Иеронима Дюкеснуа-старшего.

• Колокольня-беффруа, пристроенная к дому старейшин (старая ратуша), резиденции городского самоуправления, одна из старейших во Фландрии, имеющая 52 колокола. В 1999 включена в список Всемирного наследия ЮНЕСКО. Сама старая ратуша была основана в 1225 году и является самым старым зданием такого типа на территории Исторических Нидерландов (Бенилюкса)

• Здание железнодорожного вокзала, построенное в 1852-56 годах, одно из самых старых вокзальных зданий Бельгии. Архитектор —Жан Пьер Клёйсенар

• Карнавал, устраиваемый каждый февраль.

 Уроженцы города

• Дирк Мартенс, первый нидерландский книгопечатник.

• Луи-Поль Боон — писатель

• Ян Баптиста Веллекенс — поэт

Aalst (Frans: Alost) is een stad in de Belgische provincie Oost-Vlaanderen. De stad telt iets meer dan 80.000 inwoners (2010), die Aalstenaars worden genoemd. Sint-Maarten is de patroonheilige van de stad. Aalst is gelegen aan de rivier de Dender, waarin in de deelgemeente Hofstade deMolenbeek-Ter Erpenbeek uitmondt. 

Aalst is het meest bekend om zijn jaarlijks carnaval en zijn carnavaleske vete met de stad Dendermonde over de rechten op het Ros Beiaard en ook wel om zijn 'Zwarte Man', het standbeeld van Dirk Martens in het midden van de Grote Markt. Dirk Martens drukte het eerste boek met losse letters in de Nederlanden; hij was bevriend met Erasmus.

Een al even beroemde telg is de romanschrijver Louis Paul Boon. Aalst maakte in het begin van de 20e eeuw ook een stukje van de Belgische politieke geschiedenis met als centrale figuur priester Adolf Daens (broer van Pieter Daens), over wie Louis Paul Boon overigens zijn beroemdste boek "Pieter Daens of hoe in de 19e eeuw de arbeiders van Aalst vochten tegen armoede en onrecht" (1971) schreef. Het belichaamt de sociale geschiedenis van een stad, streek, volk en tijdperk.

Aalst dankte vroeger zijn welvaart onder andere aan de hopteelt. De kathedraal van Amiens was het voorbeeld voor de Aalsterse Sint-Martinuskerk, die echter niet werd afgebouwd. Het oorspronkelijk belfort van Aalst stamt uit de 13e eeuw. Het huidige belfort is grotendeels uit de 15e eeuw.

De precieze ontstaansperiode van Aalst is onbekend, maar men vermoedt dat de stad nog voor het jaar 1000 gesticht is. Wel is zeker dat Aalst ontstaan is op het eiland "Chipka", een eiland in de Dender. Vanaf de Frankische tijd lag het graafschap Aalst in de Brabantgouw. Nadat het deel van deze gouw tussen Schelde en Dender in de 11e eeuw veroverd werd door de (Franse) graven van Vlaanderen kon het Land van Aalst toch nog een eeuw van een zekere zelfstandigheid binnen Rijks-Vlaanderen genieten. De hertogen van Brabant-Lotharingen probeerden nog twee eeuwen de fictie van hun opperleenrecht over Aalst te doen gelden. De wapenkleuren van de stad Aalst bevatten nog altijd die van Lotharingen: wit en rood.

Kerkelijk ressorteerde de stad Aalst overigens eerst nog onder het aartsdiakenaat Brabant, en later onder het aartsdiakenaat Brussel van het bisdom Kamerijk. Na de herindeling van de bisdommen in de 16e eeuw hoorde het dan bij het (aarts) bisdom Mechelen.

Aalst lag strategisch op de handelsweg Brugge-Keulen, ter hoogte van de Brabants-Vlaamse grens. De Bourgondische eenmaking maakte een einde aan de militaire grenssituatie.

Baardegem en Meldert lagen tot 1795 in de Vrijheid van Asse, in het Hertogdom Brabant.

Het wapenschild van Aalst is een ontwerp van de zilversmid Nicolaas Colijn. Hij ontwierp het in 1394 als stadszegel voor poorterszaken voor de stad. Het wapenschild toont in het midden een zwaard; het symboliseert de autonome rechtsmacht en militaire weerstand van de stad. Als symbool voor de horigheid aan de Duitse keizer en de Graaf van Vlaanderen staan respectievelijk de Duitse adelaar en de Vlaamse Leeuw ook afgebeeld. 

De spotnaam voor de Aalstenaars is over heel Vlaanderen bekend. Eigenlijk kan men zelfs amper nog van een spotnaam spreken, want het woord ajuin (in het Aalsters dialect: ajoin) is zowat uitgegroeid tot een alomtegenwoordige aanduiding voor een inwoner van Aalst. Het meest afdoende bewijs dat de Aalstenaars zich nooit veel stoorden aan de spot van de Dendermondenaars is wel het feit dat zij aan zelfspot zijn gaan doen, dat zij hun spotnaam als een plezierig sieraad zijn gaan beschouwen en er ook fier op zijn. Dit bleek bijvoorbeeld reeds uit een optocht in 1890, waarin ze de stad als een ajuin afbeeldden.

De oorsprong van de spotnaam "ajuinen" ligt in de 19e eeuw, toen in Aalst en omstreken de uienteelt enorm floreerde. Naast de grote hopmarkt bestond er vroeger te Aalst ook een vermaarde uienmarkt. 

Aalst is gelegen in de Denderstreek. Het centrum van Aalst ligt grotendeels in het dal van de Dender, op een hoogte van ongeveer 10 meter boven zeeniveau. Van de Dender richting Grote Markt stijgt het niveau ongeveer 12 meter. Het hoogste punt van Aalst ligt halverwege tussen Aalst-centrum en de deelgemeente Herdersem, op 30 meter boven zeeniveau. Ten oosten, zuidoosten, zuiden en zuidwesten van de stad Aalst bevindt men zich al snel tussen de heuvels. Ten oosten van Aalst is dit het Pajottenland, met toppen die bijna 100 meter hoogte halen. Ten zuiden en ten zuidwesten zijn dit de 'voorheuvels' van de Vlaamse Ardennen, dit met toppen tussen 60 en 85 meter hoogte. Geografisch gezien ligt Aalst in het centrum van België, ongeveer halverwege tussen Gent en Brussel. 

Naast Aalst zelf bestaat de fusiegemeente nog uit de deelgemeenten Baardegem, Erembodegem, Gijzegem, Herdersem, Hofstade, Meldert, Moorsel enNieuwerkerken.

#	Naam	Oppervlakte (km²)	Inwoners 01/01/2010	Bevolkingsdichtheid (inw./km²)
I	Aalst	18,96	42.204	2.226
II	Baardegem	6,20	1.889	305
III	Erembodegem	10,81	10.900	1.008
IV	Gijzegem	4,66	3.247	697
V	Herdersem	5,33	2.577	483
VI	Hofstade	6,59	5.787	878
VII	Meldert	8,82	2.868	325
VIII	Moorsel	9,43	4.709	499
IX	Nieuwerkerken	7,28	5.854	804
Totaal	Groot-Aalst	78,11	80.035	1.025

Natuur

• het Stadspark dat in het zuiden overgaat in natuurgebied het Osbroek.

• de gebieden langs de Dender (die te volgen is met een fietspad)

• Op het grondgebied van de gemeenten Herdersem, Hofstade en Gijzegem bevindt zich het erkend natuurgebied Hogedonk. Dit gebied wordt beheerd door Natuurpunt Aalst. Het gebied wordt gekenmerkt door tal van kleine landschapselementen, grachten, sloten en oude dendermeanders. Het maakt deel uit van het natuurgebied Beneden-Dender waaronder ook de Wiestermeersch, Hannaerden en Denderbellebroek behoren, allen ook gelegen in de beneden Dendervallei.

Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1976 behaalde de CVP 34,6 % van de geldig uitgebrachte stemmen, in 2000 was dit nog maar 21 %. Het SP-stemmenpercentage was 21 % in 1976 en 20,9 % in 2000. De PVV evolueerde van 24,1 % in 1976 naar 30,7 % voor de VLD in 2000. De VU haalde 16,8 % in 1976 en 6,9 % in 2000. De KPB had 2,7 % van de meetellende neergelegde stemmen in 1976. In 2000 had Vlaams Blok 13,9 % en Agalev 6,7 %. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 was Vlaams Belang de grootste partij, met 22,8 % van de stemmen, gevolgd door CD&V/N-VA, met 21,3 %, en sp.a/spirit, met 19,3 %. De VLD behaalde 18,5 % van de stemmen, en de scheurlijst Blauw, van uittredend burgemeester Annie De Maght, 11,6 %.

Aalst kent vele kerken: in het stadscentrum bevinden zich de Sint-Martinuskerk en de Sint-Jozefskerk. Buiten het centrum zijn er in Aalst zelf (deelgemeenten buiten beschouwing gelaten) onder andere nog de Heilig-Hartkerk (1928) en de Onze-Lieve-Vrouw-van-Bijstandkerk; kerk van Mijlbeek (1902).
De Sint-Martinuskerk moest oorspronkelijk bij de aanvang van de bouw, in 1481, een kathedraal worden van het Land van Aalst. De werken zouden 180 jaar duren, maar wegens geldnood van de stad werd de kerk nooit wat ze moest worden. Men liet de plannen om de kerk verder te bouwen dan maar bevriezen. Er kwamen echter nog meer problemen. Op 29 maart 1947 kwam om 4u12 rook uit het dak van de kerk. Het was het begin van een grote verwoesting van het gebouw. De kerk werd nadien enkel terug gerestaureerd. Vroeger bevatte de kerk heel wat meesterwerken, maar tijdens zowel de Spaanse, Franse als Hollandse overheersing werden deze geplunderd. De Aalstenaars hebben wel het werk 'De Heilige Rochus en de Pestlijders' van Pieter Paul Rubens kunnen behouden. Ook met de brand hebben enkele Aalstenaars meteen het werk uit het brandende gebouw gered. Een anekdote hierbij is dat er eens een Amerikaan was die Aalst bezocht en de Rubens wilde kopen. In ruil hiervoor zou hij niet enkel het werk kopen, maar ook de afwerking van de Sint-Martinuskerk betalen. De stad heeft dit geweigerd.

Andere bezienswaardigheden zijn:

• het Schepenhuis met het belfort (in het Aalsters dialect spreekt men van den tettentoeren) - dit staat op de UNESCO werelderfgoedlijst als onderdeel van de "belforten in België en Frankrijk"

• het begijnhof

• de Borse (Beurs) van Amsterdam

• het Stadhuis

• het Landhuis

• het Oud-Hospitaal (museum)

• het Sint-Jozefscollege

• het Kasteel Terlinden

• Carnaval Aalst - dit staat op de UNESCO werelderfgoedlijst in de Lijst van Meesterwerken van het Orale en Immateriële Erfgoed van de Mensheid.

Aalst heeft twee sportploegen die op het toneel van de eerste klasse acteren of acteerden: basketbalclub Okapi Aalstar (nu eerste klasse Ethias League) en voetbalclub Eendracht Aalst (momenteel in tweede klasse). Okapi Aalstar speelt in het Generali Forum, terwijl Eendracht Aalst zijn wedstrijden in het Pierre Cornelisstadion afwerkt. Verder spelen de clubs VJ Baardegem, FC Doggen Erembodegem, SK Erembodegem, KRC Gijzegem-Aalst, SK Herdersem, KSC Wilskracht Hofstade, Verbroedering Meldert, KSC De Schroevers Moorsel, KVC Eendracht Nieuwerkerken en SK Terjoden-Welle ook nog in "groot Aalst".
Volleybalclub VK Aalst, ontstaan in de jaren 60, speelt in 2010 in de 1e Divisie.

Doorheen de stad loopt onder meer de fietsroute Denderende steden.

Evenementen

• Carnavalsstoet: zondag voor Aswoensdag;

• Carnaval: zondag tot dinsdag voor Aswoensdag;

• Winterfoor: opening het weekend voor carnaval, startend op vrijdag en eindigend de zondag na carnaval;

• Jaarmarkt: 11 november (gedenkdag van Sint-Maarten);

• Parkconcerten: elke maandagavond in juli en augustus;

• Criterium: op de maandag na het einde van de Tour de France;

• Kerstmarkt: van 19 tot 26 december op de Houtmarkt.

Geboren in Aalst

Dirk Martens (ca. 1446-1534), invoerder van de boekdrukkunst in de Zuidelijke Nederlanden

• Pieter Coecke van Aelst (1502-1550), schilder, tapijtenontwerper

• Jozef Kluyskens (1771-1843), chirurg, hoogleraar en rector van de RUG

• Adolf Daens (1839-1907), priester, politicus

• Valerius De Saedeleer (1867-1941), schilder

• Franz Cumont (1868-1947),archeoloog, historicus

• Louis Paul Boon (1912-1979), schrijver

• Toon Van Overstraeten (1926-2011), oostfrontstrijder en politicus

• Herman Le Compte (1929-2008), dokter, schrijver, media figuur

• Pieter De Bruyne (1931-1987), kunstenaar, architect

• Odilon Mortier (1931), acteur

• Frans Fransaer (Moorsel, 1934 - 2010) dichter, schrijver

• Chris Boni (1936), actrice

• Karel Vinck (1938), ondernemer en crisismanager

• Begga D'Haese (1939), beeldhouwster

• Jan De Wilde (1944) zanger, muzikant

• Jef Vermassen (1947), advocaat

• Luc Van den Bossche (1947) politicus

• Carla Galle (1948), ambtenaar, partijsecretaris SP

• Hilde Eynikel (1949) schrijfster, journaliste

• Eugeen Liebaut (1952) architect

• Geertrui Daem (1952) schrijfster

• Danny Roelandt (1955), atleet

• Anne-Marie Van Nuffel (1956), atlete

• Luckas Vander Taelen (1958) performer, reportagemaker, politicus

• Ronny Van Holen (1959), wielrenner

• Phara de Aguirre (1961), journaliste

• Bert Kruismans (1966), stand-upcomedian/De Slimste Mens ter Wereld

• Erwin Vanmol (1967), illustrator-cartoonist en stadscartoonist van Aalst

• Dimitri Verhulst (1972), schrijver, dichter

• Sabine Appelmans (1972), tennisster

• Annelies Beck (1973), VRT-journaliste

• Peter Van der Heyden (1976), voetballer

• Steven Van Herreweghe (1977), tv-figuur/De Slimste Mens ter Wereld, Pappenheimers

• Kevin Van Impe (1981), wielrenner

 Ereburgers

• Alfred Kelders (1874-1956), voormalig feestdirecteur van het feestcomité, ereburger sinds 17 april 1950

• Louis Paul Boon (1912-1979), schrijver en schilder, ereburger sinds 27 april 2004

• Adolf Daens (1837-1907), priester en boegbeeld van het daensisme, ereburger sinds 29 juni 2004

• Valerius De Saedeleer (1867-1941), kunstschilder, ereburger sinds 1933

• Captain Bill Fairbairn (1908), de eerste geallieerde officier die met het stadsbestuur bij de bevrijding van Aalst officieel in betrekking is gekomen, ereburger sinds 17 april 1945

• Z.E.H. Kanunnik Michaël Ghijs (1933-2008), koorleider van de Schola Cantorum Cantate Domino van het Sint-Maartensinstituut in Aalst, ereburger sinds 26 januari 2004

• Oscar Van Malder, oprichter en erevoorzitter van de Koninklijke Kunstgroep Alkuone, ereburger sinds 27 november 2007

• Kamiel Sergant (1935), 40 jaar Keizer Carnaval en oprichter van: Mensen helpen Mensen, ereburger sinds februari 2009