Александрович Степан Хусейнович
Александрович Степан
Хусейнович (белор. Сцяпан
Хусейнавіч Александровіч; 15.12.1921—1.05.1986), белор. сов. писатель, литературовед, критик, краевед.
Доктор филологических наук (1972), профессор
(1974). Заслуженный деятель культуры
Белорусской ССР (1984). Член Союза
писателей СССР (1955).
Родился в рабочей
семье в городе Копыле Минской
области Белорусской ССР. Окончил
среднюю школу в Копыле. В 1939 году
поступил на филологический факультет
Белорусского государственного
университета и был призван в ряды РККА.
Участник Великой
Отечественной войны. Бежал из немецкого
плена (Кривой Рог) на Копыльщину. Был
партизаном.
Окончил Белорусский
государственный университет (1950).
Преподавал белорусский язык и литературу
в Новоельненской средней школеДятловского
района и в городе Новогрудке (1944—1953),
затем — в Минском библиотечном
техникуме (1953—1958).
С 1958 по 1963 год —
научный сотрудник Института литературы
имени Янки Купалы Академии наук
Белорусской ССР.
С 1963 года доцент,
а с 1974 года — профессор Белорусского
государственного университета.
Исследовал
историю белорусской литературы XIX—XX
веков, развитие национального
книгопечатания и периодической
печати, литературные связи.
Александровіч,
С. Х. Незабыўнымі сцежкамі. —
2-е выд. дап. і дапрац. / С. Х. Александровіч. —
Мінск : Вучпедвыд БССР, 1962. — 221 с.
Александровіч,
С. Х. Па слядах паэтычнай легенды
/ С. Х. Александровіч. — Мінск :
Народная асвета, 1965. — 175 с.
Александровіч,
С. Х. Тут зямля такая. — 2-е выд.
дап. і дапрац. / С. Х. Александровіч. —
Мінск : Народная асвета, 1985. — 256
с.
Александровіч,
С. Х. Вальнадумца з-пад Нясвіжа
Аляксандр Незабытоўскі : З гісторыі
беларуска-польскіх літаратурных і
грамадска-палітычных сувязей у 40-гады
XIX стагоддзя / С. Х. Александровіч. —
Мінск : Выд-ва БДУ імя У. І. Леніна,
1975. — 119 с.
Александровіч,
С. Х. Старонкі братняй дружбы :
Артыкулы пра літаратурныя сувязі /
С. Х. Александровіч. — Мінск :
Дзяржвыд БССР, 1960. — 220 с.
Александровіч,
С. Х. Гісторыя і сучаснасць :
Літаратурна-крытычныя артыкулы /
С. Х. Александровіч. — Мінск :
Беларусь, 1968. — 255 с.
Александровіч,
С. Х. Кнігі і людзі : Даследаванні,
архіўныя знаходкі, успаміны, эсэ /
С. Х. Александровіч. — Мінск :
Мастацкая літаратура, 1976. — 207 с.
Александровіч,
С. Х. Пуцявіны роднага слова :
Праблемы развіцця беларускай літаратуры
і друку другой паловы XIX — пачатку
XX ст. / С. Х. Александровіч. —
Мінск : БДУ, 1971. — 247 с.
Александровіч,
С. Х. Слова — багацце :
Літаратурна-крытычныя артыкулы /
С. Х. Александровіч. — Мінск :
Мастацкая літаратура, 1981. — 414 с.
Один
из авторов «Гісторыі беларускай савецкай
літаратуры» (1964) и составителей хрестоматий
«Беларуская літаратура XIX стагоддзя»
(1971), «Беларуская літаратура XIX-пачатку
XX ст.: Хрэстаматыя крытычных матэрыялаў»
(1978), «Публицистика белорусских
народников : Нелегальные издания
белорусских народников (1881—1884)» (1983),
«Успамины пра Цішку Гартнага» (1984).
Подготовил к
изданию творческое наследие Ф. К. Богушевича,
К. Каганца, А. Павловича, Тётки.
Дебютировал в
печати в 1946 году. Писал научно-популярные
и публицистические очерки, художественные
биографии.
Александровіч,
С. Х. Ад роднае зямли : Аповесць
пра маленства і юнацтва Я. Коласа /
С. Х. Александровіч. — Мінск :
Дзяржвыд БССР, 1962. — 236 с.
Александровіч,
С. Х. На шырокі прастор : Старонкі
жыцця Якуба Коласа / С. Х. Александровіч. —
Мінск : Мастацкая літаратура, 1972. —
429 с.
Александровіч,
С. Х. Крыжавыя дарогі : Аповесць
пра Якуба Коласа / С. Х. Александровіч. —
Мінск : Мастацкая літаратура, 1985. —
333 с.
Александровіч,
С. Х. Далёкія зарніцы /
С. Х. Александровіч. — Мінск :
Беларусь, 1967. — 208 с.
Награждён Почётной
Грамотой Президиума Верховного Совета
Белорусской ССР. Награждался
орденами Отечественной войны II степени,
Славы III степени, медалями.
Литература:
Александровіч
Сцяпан Хусейнавіч // Беларуская
энцыклапедыя : У 18 т. — Т. 1 : А —
Аршын. — Мн., 1996. — С. 240.
Александровіч
Сцяпан Хусейнавіч // Беларускія
пісьменнікі : Біябібліяграфічны
слоўнік : У 6 т. — Т. 1. — Мн.,
1992. — С. 65 — 69.
Беларускія
пісьменнікі (1917—1990) : Даведнік /
Склад. А. К. Гардзіцкі. — Мінск :
Мастацкая літаратура, 1994. — С. 14.
Гурыновіч, У.
Пісьменнік і вучоны : [Творчы шлях
Сцяпана Александровіча] / У. Гурыновіч
// Слава працы. — 1986. — 16 снеж.
Лойка, А. Нястомны
даследчык слова роднага : [Даследчыцкія
пошукі Александровіча] / А. Лойка //
ЛІМ. — 1986. — С. 15.
Марціновіч, А.
Улюблёны ў слова : [Пра жыццё і
творчасць С. Х. Александровіча] /
А. Марціновіч // Нар. газета. — 1996. —
12 сак.
Янушкевіч, Я.
Даследчык роднай літаратуры : [Развагі
пра творчасць С. Александровіча] / Я.
Янушкевіч // Роднае слова. — № 11. —
1996. — С. 30 — 48.